İYİ Parti Bursa Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Selçuk Türkoğlu, kamuoyunda 31 Temmuz Covit Yasası olarak bilinen kanunun, aynı suçu işleyen kişiler arasında yarattığı farklı uygulamanın yol açtığı mağduriyetlerin giderilmesine yönelik kanun teklifi hazırlayıp, Meclis Başkanlığına sundu.
Hazırlanan kanun gerekçesinde, “5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’un Geçici 10. Maddesi uygulama noktasında; aynı tarihte aynı suça sürüklenmiş, aynı cezayı almış 2 ayrı kişinin cezasının infazında ayrı ve farklı infaz uygulamalarıyla adaletsizlik oluşturmuştur. Bu durum Anayasanın 2. Maddesinde belirlenen hukuk devleti ve eşitlik ilkesine açıkça aykırıdır.” ifadelerine yer verildi.
TBMM Başkanlığına sunulan yasa teklif metni aynen şöyle:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
13/12/2004 Tarih ve 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi gerekçesiyle birlikte ekte sunulmuştur. Gereğini saygılarımla arz ederim. 13/12/2024
GENEL GEREKÇE
Anayasa’mızdaki “Eşitlik Yurttaşlık” ilkesi aslına hem ulusal hem de evrensel düzeyde temel insan haklarını kapsayan bir tanımlamayı içermektedir. Her ne kadar farklı ifade edilmiş olsalar da bu ilke dünyadaki neredeyse bütün ülkelerin anayasalarında vardır. Çünkü eşitlik, diğer hakların neredeyse tamamının içeriğini ve kullanımını etkileyen en temel insan hakkıdır. Nitekim, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 10. Maddesi de işte bu eşitlik ilkesini koruma altına alan bir temel hükümdür. Bu maddede “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir” denir. Buradaki eşitlik, muhakkak ki her yurttaşın kanunlar önünde aynı eşit haklara sahip olması gerektiğidir. Dolayısıyla çıkarılmış olan bir kanunun aynı suçu işlemiş kişiler arasında farklı cezaları ön göremeyeceği gayet açıktır. Ne var ki, 31 Temmuz Covit Yasası olarak bilinen kanunun, aynı suçu işleyen kişiler arasındaki farklı uygulama, karar ve yorumlara neden olduğu mağduriyetler vardır ve bu mağduriyetlerin giderilmesi elzemdir. 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin infazı Hakkındaki Kanun’un Geçici 10. Maddesi uygulama noktasında; aynı tarihte aynı suça sürüklenmiş, aynı cezayı almış 2 ayrı kişinin cezasının infazında ayrı ve farklı infaz uygulamalarıyla adaletsizlik oluşturmuştur. Bu durum Anayasanın 2. Maddesinde belirlenen hukuk devleti ilkesine açıkça aykırıdır. Aynı zamanda yasalar önünde tüm vatandaşlara eşit haklar ve olanaklar tanıyan Anayasanın 10. Maddesini de ihlal etmiştir. İlgili yasa maddesi Resmî Gazetede yayınlandıktan sonra kimi infaz hakimlikleri yasa maddesini hükümlünün lehine yorumlayıp uygularken, kimi infaz hakimlikleri ise hükümlünün aleyhine yorumlamış ve uygulamıştır, bu bakımdan da ilgili madde hukuki belirlilik ilkesine aykırıdır. Zira farklı ve keyfi yorumlara, uygulamalara imkân vermiştir. Bu farklı uygulamalar hem hükümlüler hem kamu vicdanı açısından hukuki güvenlik ilkesini de ihlal etmiştir. Hukuk devleti ve eşitlik ilkesi gereği aynı tarihte işlenmiş, aynı infaz rejimine muhatap aynı suça, aynı cezanın verilmesi ne kadar hak ise uygulanacak indirim ya da iyileştirmenin de aynı olması hukuk ve adalet için gereklidir. Açık ve kapalı cezaevlerindeki hükümlü ve tutuklu sayıları cezaevlerinin kapasitelerinin çok üzerindedir. Bu durum cezaevlerinin ıslah ve rehabilitasyon olanağını da engellemektedir. Hükümlü bireyleri cezalarının infazı süresi içerisinde ıslah ve rehabilite edip topluma kazandırmak amacı da göz ardı edilmemelidir. İlgili maddenin Anayasa’ya ve eşitlik ilkesine uygun şekilde düzenlenmesi, kamu yararı açısından da hem rehabilitasyon sürecine katkı sunacak hem de vatandaşların devlete, hukuka ve adalete olan güvenlerini pekiştirecek, güçlendirecektir.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Bu maddeyle 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 10. maddesinin ikinci fıkrasında değişiklik yapılarak, Anayasa’nın 2. maddesinde teminat altına alınan hukuk devleti ilkesine ve Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine uygun hale getirilmiş; aynı tarihte aynı suçu işlemiş, aynı cezayı almış iki ayrı kişinin infazının uygulanmasında eşit infaz biçimi gözetilerek uygulamalardaki muhtemel keyfilik ve kanunların hukuk güvenliğini sağlamaya yetecek bir açıklıkta olması sağlanmıştır.
MADDE 2- Bu maddeyle 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 10. maddesinin dördüncü fıkrasında değişiklik yapılarak Anayasa’nın 2. maddesinde teminat altına alınan hukuk devleti ilkesine ve Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine uygun hale getirilmiş, aynı tarihte aynı suçu işlemiş, aynı cezayı almış iki ayrı kişinin infazının uygulanmasında eşit infaz biçimi gözetilerek uygulamalardaki muhtemel keyfilik ve kanunların hukuk güvenliğini sağlamaya yetecek bir açıklıkta olması sağlanmıştır.
MADDE 3- Bu maddeyle 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 10. maddesinin altıncı fıkrasında değişiklik yapılarak Anayasa’nın 2. maddesinde teminat altına alınan hukuk devleti ilkesine ve Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine uygun hale getirilmiş, aynı tarihte aynı suçu işlemiş, aynı cezayı almış iki ayrı kişinin infazının uygulanmasında eşit infaz biçimi gözetilerek uygulamalardaki muhtemel keyfilik ve kanunların hukuk güvenliğini sağlamaya yetecek bir açıklıkta olması sağlanmıştır. Cezaevlerinde ıslah ve rehabilitasyon olanağını ortadan kaldıran kapasite fazlası hükümlü sayısının, ıslah ve rehabilitasyon imkanına olanak verecek şekilde kamu yararı gözetilerek ilgili yasadan faydalandırılmaları sağlanmıştır.
MADDE 4- Bu maddeyle 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 10. maddesinin sekizinci fıkrasında değişiklik yapılarak Anayasa’nın 2. maddesinde teminat altına alınan hukuk devleti ilkesine ve Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine uygun hale getirilmiş, aynı tarihte aynı suçu işlemiş, aynı cezayı almış iki ayrı kişinin infazının uygulanmasında eşit infaz biçimi gözetilerek uygulamalardaki muhtemel keyfilik ve kanunların hukuk güvenliğini sağlamaya yetecek bir açıklıkta olması sağlanmıştır. Cezaevlerinde ıslah ve rehabilitasyon olanağını ortadan kaldıran kapasite fazlası hükümlü sayısının, ıslah ve rehabilitasyon imkanına olanak verecek şekilde kamu yararı gözetilerek ilgili yasadan faydalandırılmaları sağlanmıştır.
MADDE 5- Yürürlük maddesidir
MADDE 6- Yürütme maddesidir.
13/12/2004 TARİH VE 5275 SAYILI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDAKİ KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 13/12/2004 tarih ve 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun Geçici 10. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, “31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9. maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan ve ilgili mevzuat uyarınca” ibaresi, “31/7/2023 tarihinden önce suç işlemiş kişilerin” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2- 13/12/2004 tarih ve 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun Geçici 10. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan, “105/A Maddesi kapsamında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezası infaz edilip geçici 9. maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle, 31/7/2023 tarihi itibarıyla izinde bulunan” ibaresi, “31/7/2023 tarihinden önce suç işlemiş” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 3- 13/12/2004 tarih ve 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun Geçici 10. maddesinin altıncı fıkrasında yer alan, “31/7/2023 tarihi itibarıyla kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan” ibaresi, “31/7/2023 tarihinden önce suç işlemiş” ibaresi ile “tarihinde geçici 9. maddenin altıncı fıkrası kapsamında açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler, talepleri halinde en az 3 ay açık ceza infaz kurumunda kalmış olmak şartıyla” ibaresi, “tarihinden önce suç işlemiş ve açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler” ibaresi ile değiştirilmiştir.
MADDE 4- 13/12/2004 tarih ve 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun Geçici 10. maddesinin sekizinci fıkrasında yer alan, “bu cezanın infazı için ceza infaz kurumunda bulunan” ibaresi “suç işlemiş” ibaresi ile, “uygulanmaz” ibaresi “uygulanır” ibaresi ile değiştirilmiştir.
MADDE 5- Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 6- Bu kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.